مقاله نفت، ژئواکونومیک و امنیت ملی ایران

چکیده:

يکي از عوامل مهم تاثيرگذار بر امنيت ملي کشورهاي توليدکننده و مصرف کننده انرژي، نفت و گاز است. بعد از پيدايي نفت در ايران به مرور اين ماده خام به عنوان مهم ترين مولفه تاثيرگذار بر اقتصاد، سياست و به طور کلي امنيت ايران ايفاي نقش کرده است. با تحول گفتمان ژئواستراتژيک به گفتمان ژئواکونوميک در دهه هاي اخير و ايفاي نقش برتر اقتصاد در عرصه مناسبات جهاني، نفت به عنوان خون صنعت مدرن در مقايسه با ساير عوامل قدرت از جايگاه بالاتري برخوردار شده است. در اين ميان ايران از دو جنبه توليد و مصرف انرژي در کانون توجه و تعاملات بين المللي واقع شده است. از طرفي اين کشور در مرکز بيضي انرژي جهاني با 56 درصد ذخاير نفت در خليج فارس و 10.39 درصد در حوزه خزر واقع شده است که با تپش آن صنعت و اقتصاد جهاني به حرکت افتاده و حيات خويش را تداوم مي بخشد. مضافا اينکه اين سرزمين قلب سه حوزه بزرگ ذخاير گازي جهان يعني خليج فارس، سيبري غربي و آسياي مرکزي با 70.2 درصد ذخاير گازي جهان را بهم ارتباط مي دهد. از طرف ديگر ايران با داشتن 10.3 درصد از ذخاير نفت و 15.8 درصد از ذخاير گاز جهان در جايگاه دوم دنيا قرار دارد. از جنبه مصرف انرژي نيز ايران محل اتصال دو حوزه بزرگ مصرف انرژي يعني هند و چين در شرق و اروپا در غرب واقع شده است. اين ويژگي هاي دوگانه باعث گرديده که امنيت ايران و محيط پيرامونش براي نظام بين المللي اهميت مضاعفي پيدا کند. بنابراين به نظر مي رسد در دوره حاکميت گفتمان ژئواکونوميک ايران بايد با استفاده از ديپلماسي انرژي با اتخاذ رويکرد تعاملي و پرهيز از اتخاذ مواضع تقابلي از انرژي به عنوان يک فرصت براي تعامل با نظام بين الملل و ارتقاي امنيت ملي استفاده نمايد.

مشخصات فایل:
عنوان: مقاله نفت، ژئواکونومیک و امنیت ملی ایران
مولفین: اطاعت جواد, نصرتي حميدرضا
تعداد صفحات: 38
زبان: فارسی